Constant Permeke - Grote Marine

De kunstwerken van Constant Permeke verhalen over het dagelijkse leven van de eenvoudige mens in relatie tot de natuur. Permeke observeerde de mensen uit zijn omgeving: de vissers in Oostende, de boeren in de omgeving van Gent en Jabbeke. Hij wou vooral uitdrukking geven aan hun harde, donkere leven in armoede en aan de kosmische verbondenheid van de mens met de natuur. Permeke koos voor een expressieve stijl, met breed uitgestreken dikke verflagen, losse toetsen, monumentale figuren en weinig details. Zijn palet was donker met aardetinten bruin, oker en zwart, hier en daar wat vurig rood of helder blauw. In Jabbeke en de omliggende dorpen maakte hij talloze schetsen die hij daarna in zijn atelier op doek uitwerkte tot grote landschappen. Hij tekende ook meer dan levensgrote figuren met houtskool en pastelkrijt, geïnspireerd op het boerenleven.

Zijn hele leven was Permeke aangetrokken door de zee. In het midden van de jaren twintig schilderde hij tientallen zeegezichten, aanvankelijk nog met een strand, duinen of een golfbreker, later verdwenen die elementen en werd het doek helemaal ingenomen door de bewegende watermassa. De zee – soms kalm, soms stormachtig – zag hij als een spiegel van de ziel en als een middel om zijn emoties uit te drukken. Hij kocht een boot, die hij ‘De Zeeuw’ doopte en voer op zee, over de kanalen en waterlopen in heel Vlaanderen en Nederland. Het leverde inspiratie voor tal van marines. Het bijna abstracte panoramaschilderij ‘Grote marine’ uit 1935 zat enkele jaren opgeborgen achter een muur van Permekes beeldhouwatelier om plaats te maken voor enkele tentoonstellingen met hedendaagse kunst. Met deze collectiepresentatie wordt dit indrukwekkende pareltje opnieuw onthuld.