Jef Verheyen. Venster op het oneindige

Zó belangrijk voor de Europese kunstwereld en toch relatief onbekend in België: de Vlaamse kunstenaar Jef Verheyen (1932-1984) keert terug naar Antwerpen. Veertig jaar na zijn overlijden presenteert het KMSKA de eerste solotentoonstelling van deze illustere moderne meester in zijn thuisstad. Een primeur. 

In de expo ontdekt de bezoeker een boeiend spel van licht en donker, van vorm en kleur. Dankzij baanbrekend onderzoek van het M HKA krijgt Verheyens experimentele zoektocht naar leegte vorm. Een zoektocht die ook vandaag nog relevant is. Daarom worden de werken van Verheyen niet enkel in dialoog of confrontatie geplaatst met zijn voorgangers en tijdgenoten, maar ook met hedendaagse kunstenaars. Prestigieuze bruiklenen van onder andere de Yves Klein Foundation, het Uecker Archiv en de Fondazione Lucio Fontana verrijken de expo en plaatsen Verheyen in een internationaal kader. 

Op vijfentwintigjarige leeftijd trok Verheyen naar het Milaan van Lucio Fontana, Piero Manzoni, Gianni Dova en Roberto Crippa. Die internationale avant-garde versnelde zijn artistieke zoektocht in die mate dat hij zich in Antwerpen wist te ontpoppen tot de motor van een internationaal netwerk rond ZERO-kunstenaars als Yves Klein, Günther Uecker en Hermann Goepfert, maar ook Belgische kunstenaars als Walter Leblanc en Guy Mees.

De late jaren vijftig markeerden mede door zijn toedoen een kantelpunt, een tabula rasa. Verheyen ontwikkelde na dit nulpunt een onnavolgbare schildertechniek door dunne verflagen schijnbaar gewasemd over elkaar aan te brengen. Zo maakte hij komaf met de dikke verfklodders van het expressionisme en opende hij de weg naar de conceptuele kunst. 

Als overtuigd schilder, probeerde hij zijn leven lang traditie te verzoenen met vernieuwing. Zo ging zijn modernistische avontuur ook over keramische experimenten, niet-westerse denkbeelden en een Vlaamse schildertraditie van Jan van Eyck tot Le Peintre Flamant, zoals Verheyen zich een bijnaam met een dubbele bodem aanmat. 

Om Verheyens rol als verkenner van een andere kunstbeleving in de verf te zetten, nodigen de curatoren van deze tentoonstelling ook hedendaagse kunstenaars uit. De installaties van Ann Veronica Janssens, Kimsooja, Arocha Schraenen en Pieter Vermeersch versterken dan ook de ruimtelijke ervaring en visuele verwondering van de bezoeker.

Jef Verheyen. Venster op het oneindige is een samenwerking van twee Antwerpse partnermusea, KMSKA en M HKA (Museum voor Hedendaagse Kunst Antwerpen).  Deze tentoonstelling is het resultaat van uitvoerig onderzoek door M HKA in samenwerking met het Jef Verheyen Archief.